Verhalenvertellers

“In 2020 nam ik vrij abrupt een sabbatical. Het jaar ervoor was druk en enerverend geweest. Mijn moeder had september 2018 de diagnose Alzheimer gekregen en besloot kort daarna euthanasie te willen. Heel intuïtief pakte ze de regie op haar leven weer terug. Ze overleed op 22 januari 2019. Het afscheid was intens en mooi. Ik ben heel dankbaar dat we dit samen hebben kunnen doen.” Ze vertelt verder over deze intensieve periode. “Vanaf mijn moeders besluit ben ik zes weken bij haar ingetrokken. Ik vond het vanzelfsprekend om mijn werk als copywriter on hold te zetten om zoveel mogelijk bij mijn moeder te kunnen zijn en haar te helpen in dit traject. Gelukkig

waren mijn klanten zo lief om op mij te wachten. Toch ging ik te snel na mijn moeders overlijden weer aan het werk. Ondertussen was ik druk met de verkoop van mijn moeders appartement en met de afwikkeling van haar nalatenschap. Bovendien waren mijn man en ik op huizenjacht. Het was allemaal wat veel. Het jaar 2019 stond in het teken van afscheid nemen en sterk zijn en het jaar 2020 van rouw en transitie.”

‍

Betty's Bay

Françoise en haar man besloten vrij impulsief eind 2019 naar Zuid-Afrika te gaan. “Een reis naar Zuid-Afrika stond al lang op ons lijstje. Daar kwam bij dat mijn moeder ons vlak voor haar dood op het hart had gedrukt zoveel mogelijk op vakantie te gaan. Dit was het moment om te gaan. We begonnen in Kaapstad, ook wel Mother City genoemd, we bezochten Betty’s Bay en het was tijdens deze reis dat ik besloot een sabbatical te nemen. Allemaal tekenen die bevestigden dat dit een bijzondere reis was.” Het enige voornemen dat ze tijdens haar sabbatical had, was ‘creatieve dingen doen’. “Als kind had ik al met klei gewerkt en ik wilde daar weer iets mee doen. Ik wilde de onrust die ik voelde loslaten.” Françoise volgt workshops en een cursus keramiek, maar dan breekt de coronacrisis uit. “De cursus stopte maar werd na een aantal weken hervat via een groepsapp. Vanaf dat moment had ik elke dinsdagavond virtueel les en kon ik me thuis dag en nacht verliezen in de klei. Met klei in mijn handen werd loslaten ineens iets tastbaars.”

‍

‍

Van Amsterdam tot Singapore

Haar uitgangspunt was en is dat ze maakt wat ze zélf mooi vindt. “Ik kwam erachter dat anderen het ook mooi vonden. Ik deelde mijn werk op Instagram en het werd enthousiast opgepikt. Heel eervol.” Binnen enkele maanden wordt ze uitgenodigd deel te nemen aan een bekende expositie tijdens de Design Week in Parijs. Dat is het begin van Françoise Jeffrey Ceramics. “Toen is het gaan rollen en is het idee ontstaan mijn werk te gaan verkopen. Dan ben je er alleen nog niet”, zegt ze lachend. “Je moet het ook nog verkocht zien te krijgen.” Ze legt uit dat Instagram haar enorm heeft geholpen daarbij. “Daar ontstaan contacten. Het is een fijne plek om je werk te exposeren en je verhaal te vertellen.” Inmiddels heeft ze ook een website. De verkoop gaat met name online en via galeries en winkels: van Amsterdam en Zürich tot aan New York en Singapore. Hoewel er natuurlijk veel mensen met keramiek werken, heeft het werk van Françoise echt een eigen stijl. “Ik begin met een homp klei waar ik een klein duimpotje van maak.” Ze legt uit dat ze haar werk met rolletjes klei opbouwt en niet draait. “Ik leg de rolletjes op elkaar,

smeer ze uit en vorm de klei daarna met de hand verder.” Wat vervolgens ontstaat, zijn organische ronde vormen.

Imperfect

“Ik ben in ’t leven behoorlijk perfectionistisch geworden. Een eigenschap die ik graag wat loslaat. Dat mijn werk imperfect is, is voor mij daarom heel belangrijk. Het geeft mijn werk ziel.” Haar eigen ‘handtekening’ had ze drie jaar geleden vrijwel direct te pakken. Met technieken die even arbeidsintensief als louterend werken. “Ik kan ruim dertig uur met een werk bezig zijn. Als ik begin, weet ik nog niet hoe het wordt. Ik werk heel intuïtief.” Om haar werken zo puur mogelijk te

houden, gebruikt ze geen (vaak giftige) glazuren, wat als duurzaam voordeel heeft dat ze haar werk maar één keer hoeft te stoken. Bovendien maken juist de aardetinten haar werk tijdloos.

Het verhaal van haar moeder

De sculpturen van Françoise hebben allemaal een eigen boodschap en daarom allemaal een eigen naam. Wel begint elke naam met ‘Modder’ wat in het Engels klinkt als moeder en refereert aan wat klei in feite is. “Elk werk is een ode aan mijn moeder Betty en is tegelijkertijd een weerspiegeling van het persoonlijke groeiproces dat ik zelf doormaak. Ik heb niet voor niets een sabbatical genomen; ikmoest echt voor mezelf gaan zorgen. Dit bleek niet alleen om rouw te gaan. Ik had meer innerlijk werk te doen.” Vlak voor haar dood heeft Françoise’s moeder haar laten beloven haar verhaal te delen. “Spoor mensen aan om te praten over het leven, maar ook over de dood. Wat als je getroffen wordt door een ziekte als Alzheimer? Zorg goed voor jezelf, dat kan een ander niet voor je doen. Mijn moeder was haar hele leven gewend geweest om de regie op haar leven in eigen hand te houden. Aan het einde had ze de moed het leven ook weer tijdig los te laten, waardig vooral ook. Een verpleeghuis was haar grootste angst.”

Liefdevolle reminders

Met haar keramiek hoopt Françoise de moed die haar moeder had een beetje te kunnen doorgeven. “Mijn keramiek werd mijn taal om de belofte aan mijn moeder na te komen. Naast dat het mij helpt om goed voor mezelf te zorgen zie ik mijn sculpturen ook graag als liefdevolle reminders voor anderen om hetzelfde te doen. Goed voor jezelf zorgen door de regie in het leven in eigen hand te houden zowel mentaal, intuïtief als spiritueel. Daarom geef ik elk werk een naam die je daarin kan aanmoedigen. Als echte conversation pieces hoop ik daarbij dat mensen bij het zien van mijn werk de moed voelen vaker met elkaar het gesprek aan te gaan over de dingen die er echt toe doen in het leven.” Specifieke wensen voor de toekomst heeft ze niet. “Ik wil blijven vertrouwen op het proces. Niet dat ik stilzit, maar het belangrijkste voor mij is dat het verhaal van mijn moeder de wereld overgaat, net als zij dat zelf graag deed. Dan is de cirkel rond.” Ze verduidelijkt dat dit verhaal gaat over zelfzorg. “Dat is wat mijn moeder deed: goed zorgen voor haarzelf én haar kinderen, altijd vertrouwend op haar intuïtie. Mijn werk helpt mij daar elke dag bij stil te staan.”

‍