Struik voor struik bouwen aan een groener Nederland

Ruben Hein woont met zijn gezin in Haarlem. “Ik ben bij Nijmegen op het platteland opgegroeid en heb daar een fijne jeugd gehad. Haarlem is heerlijk, maar ooit zie ik mezelf weer buiten wonen.” In de tussentijd brengt hij de natuur dichterbij – niet alleen voor zichzelf, maar voor iedereen. Samen met ecoloog en natuurfilmer Ruurd Jelle van der Leij startte hij het initiatief Aanpoten, een vrijwilligersplatform dat met het planten van inheemse struiken en bomen de biodiversiteit in Nederland nieuw leven wil inblazen.

Wist je dat...?

Van jazzpianist tot publiekslieveling

Ruben Hein studeerde jazzpiano aan het Conservatorium van Amsterdam en brak in 2010 door met zijn debuutalbum Loose Fit.

‍Jazz in Aartswoud

Naast zijn werk op grote podia is Ruben Hein ook op intieme locaties te vinden. Zo speelt hij tijdens Jazz in Aartswoud. De natuurlijke omgeving in combinatie met zijn stemgeluid maakt dit optreden uniek. Jazz in Aartswoud: 30 en 31 augustus 2025, voor line-up kijk op jazzinaartswoud.nl

‍Muzikale wandelingen

Sinds kort combineert Ruben Hein zijn liefde voor muziek en natuur door muzikale wandelingen te begeleiden. Tijdens deze wandelingen zingt hij midden in de natuur een lied, unplugged voor kleine groepjes luisteraars.

EEN HAAG ALS HABITAT

“Een haag is veel meer dan een rijtje planten ter afscheiding”, vertelt Ruben. “Het is een schuilplaats, een kraamkamer, een voedselbron én het is stikstofopslag.” In Nederland zijn de afgelopen decennia 200.000 kilometer aan heggen verwijderd. “Wij willen door het planten van inheemse struiken en bomen daar stukje bij beetje iets van terugbrengen. Wanneer je voedsel en broedplaatsen op vrij eenvoudige wijze weet te creëren is dat winst. Dan help je niet alleen bijen, vlinders en vogels – je helpt het hele ecosysteem.” Voor veel vogelsoorten vormen insecten de basis van hun dieet, vooral in het broedseizoen, wanneer jonge vogels opgroeien en er rupsen, kevers en andere beestjes voor hen op het menu staan. Minder insecten betekent uiteindelijk ook minder vogels. Ruben Hein, actief vogelaar, ziet de afnemende insectenpopulaties met eigen ogen gebeuren. Daarom is iedere bloeiende haag, elke tak vol leven, een stap in de goede richting – voor de vogels zelf en voor iedereen die het heerlijk vindt om vogels te horen fluiten.

Via het platform Aanpoten kunnen mensen met minimaal een halve hectare grond zich aanmelden om struiken te ontvangen. “Anderen kunnen geld doneren, zodat wij kunnen blijven aanpoten.” De donaties worden rechtstreeks omgezet in groen: hazelaar, vlier, hondsroos, vogelkers en Gelderse roos. “We gebruiken altijd gemengde inheemse soorten die bij het landschap passen”, legt Ruben uit.

Het planten gebeurt twee keer per jaar: in het voor- en najaar. Een groep vrijwilligers trekt dan het land in. In drie dagen tijd worden duizenden struiken geplant. “Afgelopen najaar waren het er vijfduizend. We doen er normaal tienduizend per jaar, maar we willen doorgroeien naar vijftien- tot twintigduizend struiken per jaar.” Wat begon als frustratie – “de overheid doet te weinig, dus dan doen we het zelf wel” – is uitgegroeid tot een beweging van mensen die eindelijk iets kunnen doen voor de natuur. “De plantdagen zijn echt drie feestdagen die boeren, akkerbouwers, muzikanten en natuurliefhebbers met elkaar verbindt.”

GRENZELOOS AANPOTEN De impact van Aanpoten blijft niet beperkt tot de Nederlandse grenzen. “De natuur stopt niet bij een landsgrens.” Met Grenzeloos Aanpoten wil het duo ook grond aankopen in andere Europese landen. “We zijn bezig met een stuk van 22 hectare in Estland. Daar wordt in hoog tempo hoogveen afgegraven – precies waar wij juist in Nederland miljoenen euro’s aan uitgeven om te beschermen. Dat klopt gewoon niet.” Ook daarmee raken ze een snaar bij het publiek. Ruben merkt dat het verhaal achter het initiatief minstens zo belangrijk is als het daadwerkelijke planten. “Mensen voelen zich vaak machteloos. Wij laten zien: je kunt wél iets doen.”

EEN DROOMCOMBINATIE Zijn liefde voor de natuur weet Ruben ook te verweven met zijn muzikale werk. Op 25 mei organiseerde hij een concert op Jazz in Aartswoud gecombineerd met een natuurwandeling. “Voor mij als natuurfreak en muzikant is dat natuurlijk een droomcombinatie.” Tussen de optredens en het gezin door, blijft Ruben tijd vrijmaken voor struiken, hagen en habitat. Want aanpoten is precies wat de natuur nodig heeft – letterlijk én figuurlijk.

Zelf ook Aanpoten? Heb je meer dan 0,5 hectare grond? Meld je aan via aanpoten.nu en ontvang gratis struiken en advies om jouw land biodiverser te maken. • Geen grond, wel een groen hart? Doneer via aanpoten.nu en compenseer je CO²-uitstoot. • Plant inheemse struiksoorten in je tuin die insecten aantrekken.

EILANDSPOLDER: UNIEK NATUURGEBIED VOL WEIDEVOGELS Midden in het Land van Leeghwater ligt de Eilandspolder, een beschermd natuurgebied (Natura 2000) van 1950 hectare, waarvan een kwart uit water bestaat. Het gebied ligt prachtig tussen de historische dorpen Graft, De Rijp, Noordeinde, Grootschermer, Schermerhorn en Driehuizen. De Eilandspolder heeft een drassige, voedselrijke veenbodem. In het voorjaar kun je hier weidevogels als de grutto, kievit en scholekster tegenkomen. Ook zeldzame moerasvogels zoals de roerdomp en de karekiet laten zich soms bij de rietkragen zien. In de winter trekken smienten en wintertalingen naar de Eilandspolder om er te rusten en voedsel te vinden. En in het voorjaar is de lepelaar een graag geziene gast. Je kunt de Eilandspolder al wandelend, fietsend of varend ontdekken. Er zijn verschillende routes uitgezet die je langs de mooiste plekjes leiden.